Verkeersveiligheid
Labelteller naar 161, JONGleren
Coördinator Mariska Korssen, evaluatie TotallyTraffic
Maak van de Nul een Punt
BoB in uw sportkantine, snelheid
Het nieuwe ROV-programma getuigt van een nulvisie. Maar wat is een nulvisie eigenlijk? En wat zijn de voordelen ervan? We vroegen het aan Peter van der Knaap, directeur-bestuurder van SWOV – Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid. SWOV probeert zoveel mogelijk bij te dragen aan de verkeersveiligheid in Nederland met kennis uit verkeersveiligheidsonderzoeken. Peter heeft, samen met zijn collega’s, onderzoek gedaan naar de nulvisie en de effecten ervan. Hij vertelt er enthousiast over.
‘Een nulvisie houdt in dat je op een bepaald beleidsterrein streeft naar het hoogst haalbare. In de verkeersveiligheid kan bijvoorbeeld een nulvisie zijn: 0 verkeersdoden en/of 0 ernstige verkeersgewonden in 2017. Ook op andere terreinen wordt gewerkt met nulvisies: UNICEF praat bijvoorbeeld over 0 kindersterftes. En Volvo heeft uitgesproken dat in 2020 niemand ernstig gewond zal raken of overlijden door een nieuwe Volvo. De nulvisie komt van oorsprong uit Zweden (Vision Zero).’
‘We hebben onderzoek gedaan naar ‘nulvisies en verkeersveiligheidsbeleid’ en daaruit bleek dat je met een nulvisie een heel sterk appèl neerlegt. Mensen zien het belang ervan in. Het kan zorgen voor een groter commitment en voor betere verkeersveiligheidsplannen. Tegelijkertijd moet je een nulvisie wel combineren met beleid en gerichte maatregelen. En die dan ook weer vertalen in haalbare ambities. Als dat gebeurt, dan zien we dat een nulvisie goed werkt. Maar alleen een 0-ambitie uitspreken en het daarbij laten, dat is niet genoeg. Mensen denken dat het doel toch niet haalbaar is en haken af.’
‘Het gevaar bij de nulvisie kan zijn dat je het alleen inzet als een soort symbool: ‘we willen nul verkeersdoden’. Dat kost geen geld als je dat zegt. Het is dan al snel een loze kreet. En dat kan betekenen dat je niet geloofwaardig bent. Je moet laten zien dat je ook bereid bent om erin te investeren, met geld, middelen en aandacht.’
‘De helft van de provincies in Nederland werkt al met een nulvisie als het gaat om verkeersveiligheid. Ook de provincie Zuid-Holland. Dat zoveel provincies meedoen getuigt van ambitie. Een tijdje geleden heb ik bij een bijeenkomst in Zuid-Holland aan verkeersveiligheidsambassadeurs verteld over ontwikkelingen en opgaven in de verkeersveiligheid. Ik vond het prachtig om te zien dat het werken met een nulvisie de ambassadeurs raakte. Je kon gewoon zien dat zij dachten: waar ik hier voor zit, doet ertoe. Bij technische doelstellingen is dat vaak minder. Een nulvisie maakt het persoonlijk, het is echt iets van het hart.’
Dennis Salman is wethouder verkeer in de Gemeente Noordwijk. Sinds begin dit jaar is hij ook bestuurlijk verkeersveiligheidsambassadeur voor de regio Holland Rijnland. We vroegen hem naar zijn drive en doelen als ambassadeur.
‘De overheid en weggebruikers zijn samen verantwoordelijk voor verkeersveiligheid. Het eindigt niet bij het veilig inrichten van de wegen. Gedrag is net zo belangrijk. Gedrag van de wieg tot het graf, welteverstaan. Daarom vind ik het heel belangrijk dat we ons inzetten voor verkeerseducatie, onder andere op scholen. Ik wil daarbij luisteren naar gebruikers, en samen oplossingen bedenken en uitvoeren.’
‘Ik wil bereiken dat er zo min mogelijk
ongelukken gebeuren. En dat ook kwetsbare
deelnemers, zoals kinderen en ouderen, zich
veilig kunnen verplaatsen in het verkeer.
Om kort te gaan: veiligheid in het verkeer maken
we samen.’
‘Mijn naam is Peter Feller en sinds kort mag ik mij als ambassadeur inzetten voor de mooie regio Goeree-Overflakkee. Een taak die ik met veel enthousiasme wil gaan vervullen. Binnen de gemeente Goeree-Overflakkee heb ik als wethouder onder andere verkeer en vervoer in mijn portefeuille zitten. Een belangrijk onderwerp, want verkeer en verkeersveiligheid is van ons allemaal. Of je nu klein of groot bent.
We zijn allemaal verkeersdeelnemers die regelmatig te maken krijgen met risicovolle situaties. Soms is de oorzaak daarvan te vinden op infrastructureel gebied maar in verreweg de meeste gevallen is helaas gedrag het probleem. Gelukkig gebeurt er al heel veel aan gedragsbeïnvloeding in onze regio maar dat is geen reden om achterover te gaan leunen.’
‘Zo schuilt er een groot gevaar in het gebruik van de mobieltjes op de fiets. Ik zie dagelijks honderden scholieren fietsen die letterlijk niets om zich heen zien of horen. Ze creëren daardoor niet alleen een gevaar voor zichzelf, maar ook voor de andere verkeersdeelnemers. Als ambassadeur zie ik daar zeker een taak weggelegd om een stukje bewustwording te creëren. Samen met mijn ambtenaren zal ik mij daar de komende tijd voor inzetten.’
In 2016 is het aantal scholen met het SCHOOL op SEEF verkeersveiligheidslabel opgelopen van 148 naar 161.
Er zijn in 2016 weliswaar 26 labels toegekend. In hetzelfde jaar is echter ook een aantal labels vervallen door fusies en sluitingen van scholen. Of omdat een school het label niet opnieuw wilde aanvragen. In het laatste geval gaat het meestal om scholen, die wel de verkeerslessen uit het programma SCHOOL op SEEF voortzetten.
| Regio | Aantal labels |
|---|---|
| Holland Rijnland | 42 |
| Midden-Holland | 7 |
| Alblasserwaard-Vijfheerenlanden | 25 |
| Drechtsteden | 23 |
| MRDH | 25 |
| Hoeksche Waard | 26 |
| Goeree-Overflakkee | 13 |
Het is heel belangrijk dat kinderen veel oefenen in het verkeer. Ze leren daardoor vaardigheden, die een goede basis zijn voor veilig verkeersgedrag op latere leeftijd. Dit is een van de belangrijkste redenen om het programma SCHOOL op SEEF te blijven ondersteunen.
Kinderen gaan op in hun spel, ook als ze in de buurt van de weg spelen. En er zijn meer specifieke kenmerken en beperkingen van kinderen waar ouders en andere weggebruikers rekening mee moeten houden. Bijvoorbeeld als ze met hun kinderen het verkeer in gaan of kinderen tegenkomen op hun route.
De nieuwe film bij het programma ‘JONGleren’ gaat in op de volgende onderwerpen:
De film is gemaakt in gezamenlijke opdracht van de Provincie Utrecht, Vervoerregio Amsterdam en ROV-ZH.
Eind 2016 heeft ‘De Groot Verkeer en Veiligheid’ ons programma TotallyTraffic geëvalueerd. Zij vroegen scholen in het voortgezet onderwijs naar hun ervaringen met de verschillende modules en het ondersteuningsnetwerk. Ook alle partijen die betrokken zijn bij de werving, begeleiding en organisatie van de lesmodules zijn ondervraagd.
TotallyTraffic wordt positief gewaardeerd door alle betrokkenen. Scholen geven de kwaliteit en het leereffect van het programma gemiddeld een 7,5. Vooral de uiteenlopende mix van lesvormen (cabaret, toneel) worden erg gewaardeerd. We krijgen echter ook het advies om verbeteringen door te voeren om TotallyTraffic als een geheel programma en een sterker merk neer te zetten. Verder adviseren de betrokkenen om evaluatie en beheer structureel onderdeel te maken van het programma. Hiermee gaan wij de komende periode aan de slag. Gemeenten en ambassadeurs kunnen een belangrijke rol vervullen bij het werven van scholen voor het programma TotallyTraffic. Zeker als de scholen contact opnemen over verkeersonveilige infrastructuur in de schoolomgeving.
Vorig jaar won Praktijkschool Het Segment in Gouda de TotallyTraffic Award. Dat was zonder twijfel mede te danken aan de drijvende kracht achter de lessen: coördinator Mariska Korssen.
Hilde Niezen, regionaal verkeersveiligheidsambassadeur van Midden-Holland, zag in Mariska de ideale kandidaat om een ambassadeurspotret van te maken. Daarom gaf ze in haar filmportret het camerastokje over aan Mariska.
Filmer Vincent van Hoven maakte dit fraaie portret van Mariska.
Maak kennis met een kei van een TotallyTraffic-coördinator!
Het motto ‘Maak van de Nul een Punt’ (MVD01.) zingt al een aantal jaren rond onder de verkeersveiligheids-ambassadeurs en ROV-medewerkers. En in de plannen en uitingen van Regionale Projectgroepen Verkeersveiligheid in Zuid-Holland. Het motto is een variant op het Zweedse ‘Vision Zero’, dat zijn weg tot aan de Verenigde Staten heeft gevonden.
De komende jaren gaat Publiquest de partners in Zuid-Holland helpen om het motto ‘Maak van de Nul een Punt’ op een nieuwe manier vorm en inhoud te geven. Het bureau heeft een ambitieuze opdracht: in 2020 moeten alle weggebruikers in Zuid-Holland de betekenis van het motto kennen.
Natuurlijk is het uiteindelijke doel, dat iedereen zich naar dat motto gedraagt. Attentie en bewustwording door intensieve communicatie zijn daarin een belangrijke stap.
Publiquest heeft begin dit jaar bijeenkomsten georganiseerd voor de bestuurlijke verkeersveiligheidsambassadeurs en hun communicatie- en beleidsadviseurs.
De eerste middelen zijn geproduceerd: een reversspeld in huisstijl-rood met een kaartje waarop de eigenaar van de speld vermeldt wat hij zal doen voor verkeer zonder slachtoffers. De eerste kaartjes zijn overhandigd aan de regionale ambassadeurs en lokale bestuurders in een aantal regio’s, en een aantal kaartjes is ingevuld retour ontvangen. Deze zullen op de nieuwe website worden vermeld.
De planning voor de communicatie vindt u hiernaast. Van 2018 tot en met 2020 zetten we de activiteiten voort, waarbij er elk jaar een bepaald thema centraal staat.
Voor de gemeente Zwijndrecht is verkeersveiligheid en gedrag een belangrijk speerpunt. Constantijn van Kooten Niekerk, accountmanager en adviseur Verkeer bij de gemeente Zwijndrecht, vertelt ons vol enthousiasme over de acties en campagnes die zij voeren om het verkeer in de gemeente zo veilig mogelijk te houden. Ook vertelt hij hoe de gemeente de inwoners van Zwijndrecht hierbij betrekt.
‘Om Zwijndrecht verkeersveiliger te maken, laten we inwoners zien hoe ze zich veiliger kunnen gedragen in het verkeer, en confronteren we ze met hun gedrag. Ook hechten we veel waarde aan hun meningen en ervaringen op het gebied van verkeersveiligheid. Dit nemen we ook mee in onze acties en plannen. Want samen bereiken we meer.’
‘Twee keer per jaar houden we gedragsacties bij basisscholen in Zwijndrecht. We gaan dan langs bij scholen en kijken wat hun verkeersproblematiek is. Een voorbeeld van een gedragsactie is onze ludieke zebra-actie. Hiermee willen we zorgen dat automobilisten beter opletten bij het zebrapad zodat kinderen altijd veilig kunnen oversteken. Tijdens de actie plaatsen we borden met: ‘let op, stop voor de zebra’. We huren iemand in die in een zebrapak over het zebrapad loopt. En we delen flyers uit aan automobilisten.’
‘Als we in Zwijndrecht een wijk opnieuw willen inrichten, gaan we vaak eerst te rade bij de inwoners van de wijk. Wat vinden zij van de buurt? En zijn er nog zaken op het gebied van verkeersveiligheid die hen opvallen? We kijken ook naar het verkeersgedrag van mensen in de wijk. Hoe rijden mensen? Valt een bepaald verkeersbord op? Pas daarna gaan we nieuwe ontwerpen maken voor de wijk. De inbreng van de inwoners is voor ons heel belangrijk. Als we eenmaal aan het tekenen zijn, maken we ook gebruik van klankbordgroepen met bewoners. Zo kunnen zij continu meedenken over de plannen en dat verhoogt hun betrokkenheid.’
‘We zijn op dit moment aan het onderzoeken of we mensen op een andere manier kunnen laten kijken naar ontwerpen van de buitenruimte. Met bijvoorbeeld een 3D-tekening of door middel van virtual reality. Op deze manier gaan ontwerpen leven en kunnen bewoners zich goed voorstellen hoe het ontwerp er in het echt uit gaat zien. Zo kunnen bewoners in een vroeg stadium meedenken over de ontwerpen. Hoe eerder wij signalen van hen krijgen, hoe meer we de ontwerpen nog kunnen aanpassen.’
BoB gaat de sportkantine weer in. Dit jaar mag het noordelijke deel van de provincie op z’n komst rekenen. Sportverenigingen en gemeenten in de regio’s Haaglanden, Midden-Holland en Holland Rijnland kunnen BoB een gastvrij onthaal geven. BoB spoort, op een positieve manier, bezoekers van sportkantines aan alcoholvrij te rijden. Én met elkaar af te spreken wie als BoB zijn sportvrienden veilig naar huis brengt. Een echte BoB heeft 0% op!
Van maart tot half juli kunnen clubs op verschillende manieren mee doen aan de campagne:
Gedurende de campagne kunnen clubs acht keer een limo voor de BoB winnen. Deze limo brengt de BoB samen met zijn vrienden thuis na een verenigingsfeest! Check de facebookpagina voor alle activiteiten of geef je op via de webpagina.
De campagne over snelheidsgedrag binnen de bebouwde kom wordt sinds 2010 gevoerd. Deze campagne richt zich vooral op automobilisten die maximaal 10-15 km te hard rijden op 30- en 50 km wegen. Daar vindt de meeste interactie plaats tussen automobilisten en kwetsbare verkeersdeelnemers en zijn de gevaren het grootst.
Ondanks dat de meeste mensen zich aan de snelheidslimiet willen houden, zien we dat nog niet altijd terug in het gedrag. Uit onderzoek blijkt dat veel automobilisten, die te hard rijden, aangeven dat dit ongemerkt gebeurt. Ze realiseren zich vaak niet dat ze te hard rijden, omdat ze hun snelheid niet in de gaten hebben. Daarom worden mensen met het nieuwe campagneconcept een handje geholpen zich meer bewust te worden van hun eigen snelheidsgedrag en het naleven van de limiet.
Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft in samenwerking met de bestuurlijke en maatschappelijke partners een nieuwe toolkit laten ontwikkelen met kant-en-klare en rechtenvrije communicatiematerialen. Hierin worden drie sporen onderscheiden:
Alle toolkitmaterialen zijn beschikbaar op de partnersite www.verkeersveiligheidscampagnes.nl
De campagne wordt gevoerd met borden langs de weg in de gemeenten en regio’s. Ook hangen er posters in overheidsgebouwen, scholen en politiebureaus.
Verder wordt er specifieke handhaving op dit gedrag ingezet door de politiekorpsen.
In het najaar van 2016 lanceerde CROW-Fietsberaad de Discussienotitie Fietsstraten. In deze notitie staan voorlopige aanbevelingen voor de inrichting en toepassing van fietsstraten binnen de bebouwde kom.
Op steeds meer plaatsen in Nederland worden fietsstraten aangelegd. Maar de variatie in vormgeving is heel groot. Decentrale overheden hebben behoefte aan meer duidelijkheid over de gewenste inrichting. Wat werkt wel, wat niet? CROW-Fietsberaad en Rijkswaterstaat WVL hebben op basis van een inventarisatie en input van een begeleidingscommissie, een eerste stap gezet om die vragen te beantwoorden. Dat is vertaald in een discussienotitie die nu breed wordt verspreid in de vakwereld.
CROW-Fietsberaad gaat in het voorjaar van 2017 de discussienotitie presenteren en bespreken tijdens enkele regionale bijeenkomsten met decentrale overheden. De eerste bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met het ROV-ZH en vond plaats op 23 februari in Den Haag.
We presenteerden aan de deelnemers de belangrijkste bevindingen en aan de hand van vier cases (ingediend door de gemeenten) zochten we in workshoprondes naar oplossingsrichtingen voor de cases.
Hoewel CROW-Fietsberaad constateert dat intensiteiten doorslaggevend zijn voor het functioneren van fietsstraten, kan CROW-Fietsberaad (nog) geen eenduidige intensiteitencriteria geven voor de toepassing fietsstraten. Gedegen onderzoek ontbreekt simpelweg. De belangrijkste uitdaging voor het vervolg is dan ook om zicht te krijgen op de invloed van fiets- en auto-intensiteiten. In het najaar van 2016 is dit onderzoek gestart met onderzoek op 11 locaties. Mogelijk krijgt het onderzoek een vervolg in het voorjaar van 2017.
CROW-Fietsberaad nodigt zoveel mogelijk wegbeheerders uit om aan te haken. Daarnaast zijn ze benieuwd naar uw reacties op de discussiepunten en aanbevelingen uit deze notitie. Stuur ze gerust naar fietsberaad@crow.nl. Of reageer via een online vragenlijst.
Uiteindelijk moet dit alles in de zomer van 2017 zorgen voor aangescherpte aanbevelingen.
| APRIL 2017 |
|
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| JUNI 2017 |
|
||||||
| SEPTEMBER 2017 |
|
||||||
| OKTOBER 2017 |
|
||||||
| DECEMBER 2017 |
|
ROV Magazine is een product van ROV-ZH.
Tappan Communicatie, Ada Aalbrecht
Cover, pagina 11: iStock
Pagina 3: SWOV
Pagina
4, 12: Shutterstock
Pagina 7: Het Vision Zero
Initiative Zweden
Pagina 8: Gemeente
Zwijndrecht
Pagina 10: Fietsersbond (België)
afdeling Gent
ROV-ZH
ROV Magazine t.a.v. Ada Aalbrecht
ROV-ZH,
Postbus 90602, 2509 LP Den Haag
tel. 070-441
62 36 /
www.rovzh.nl
ac.aalbrecht@pzh.nl
Tappan Communicatie, Den Haag.
